จุดด่างดำบนใบหน้าเป็นปัญหาผิวที่หลายคนเจอ ไม่ว่าจะเกิดจากแสงแดด หรือฮอร์โมน ปัญหานี้ทำให้ผิวหน้าดูไม่สม่ำเสมอและดูแก่กว่าวัย ซึ่งหลายครั้งก็มาพร้อมกับ ฝ้า กระ รอยสิว ที่ยิ่งทำให้ความมั่นใจลดลง แม้จะเป็นเรื่องกวนใจ แต่ปัจจุบันก็มีหลายวิธีในการดูแลและรักษา ตั้งแต่การใช้สกินแคร์ การทำเลเซอร์ ไปจนถึงการดูแลผิวอย่างถูกวิธีในชีวิตประจำวัน บทความนี้จะพาไปรู้จักสาเหตุของจุดด่างดำ และแนวทางแก้ไขที่ช่วยให้ผิวหน้ากลับมาเรียบเนียน กระจ่างใสได้อีกครั้ง
จุดด่างดําบนในหน้า เกิดจากอะไร ?
ฝ้า จุดด่างดำบนใบหน้า จะมีลักษณะเป็นรอยที่มีสีเข้มกว่าผิวบริเวณรอบ ๆ ซึ่งมักจะเกิดจากการสร้างเม็ดสีเมลานินมากเกินไป ส่งผลให้สีผิวดูไม่สม่ำเสมอ อาจจะเป็นจุดเล็ก ๆ หรือเป็นรอยปื้นขนาดใหญ่ นอกจากนี้สี และรูปร่างของจุดด่างดำมีความหลากหลาย ขึ้นอยู่กับปัจจัยที่ทำให้เกิด ดังนี้
- พันธุกรรม เป็นการถ่ายทอดลักษณะบางอย่างผ่านทางพันธุกรรม จากรุ่นหนึ่งไปยังอีกรุ่นหนึ่ง เช่น พ่อแม่มีผิวหน้าเป็นจุดด่างดำ ฝ้า กระ ลูกก็อาจจะเป็นเหมือนกัน
- อายุ เมื่อคนเรามีอายุที่เพิ่มมากขึ้น กระบวนการของการผลัดเซลล์ผิวจะมีการใช้เวลานานขึ้น และการสร้างเซลล์ผิวขึ้นมาใหม่ลดน้อยลง รวมถึงผิวหนังจะมีการสูญเสียน้ำมากขึ้น ทำให้เกิดปัญหาผิวแห้ง และเกิดการระคายเคือง ทำให้เม็ดสีมีการผลิตเพิ่มขึ้น ส่งผลให้เกิดจุดด่างดำ ฝ้า กระ และเกิดริ้วรอยได้ง่าย
- ฮอร์โมน การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงตั้งครรภ์ วัยหมดประจำเดือน หรือการใช้ยาคุมกำเนิด จะส่งผลต่อการสร้างเม็ดสี ให้ผิวหนังเกิดจุดด่างดำ กระ ฝ้า และทำให้ผิวหน้าหมองคล้ำ
- การอักเสบของผิวหนัง เช่นรอยดำจากสิว โดยเฉพาะถ้ามีการแกะ เกา บีบ หรือกดสิว ซึ่งจะมีลักษณะเป็นรอยจุด หรือรอยปื้นสีน้ำตาลดำ ที่จะเกิดขึ้นหลังจากสิวอักเสบหายไป
- แสงแดด อย่างที่ทราบรังสียูวีในแสงแดด เป็นตัวกระตุ้นที่ทำให้เซลล์ผิวเกิดการสร้างเม็ดสีเมลานินเพิ่มขึ้น เพื่อป้องกันผิวจากรังสี ดังนั้นการสัมผัสแสงแดดเป็นประจำ และเป็นเวลานาน โดยไม่มีการป้องกันจะทำให้เกิดจุดด่างดำได้ง่ายขึ้น และทำให้จุดด่างดำที่มีอยู่สีเข้มขึ้น
- มลภาวะทางอากาศ เช่น สารพิษ ฝุ่นละออง และก๊าซพิษ ทำให้ผิวหน้าสูญเสียความยืดหยุ่น ไม่กระจ่างใส ใบหน้าหมองคล้ำ มีจุดด่างดำ และดูแก่ก่อนวัย เนื่องจากอนุภาคของฝุ่นละอองสามารถแทรกซึมเข้าสู่ผิวหนัง ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของผิว
- ความเครียด ความเครียดจะกระตุ้นให้ร่างกายสร้างเม็ดสีเมลานิน ซึ่งเป็นตัวการทำให้ผิวหมองคล้ำ
- เครื่องสำอาง การใช้เครื่องสำอางที่มีส่วนประกอบของน้ำหอม หรือสารเคมีบางชนิดที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง ทำให้เกิดการสร้างเม็ดสีเพิ่มขึ้น
- การใช้ยารักษา สำหรับยาบางชนิดจะกระตุ้นให้เกิดการสร้างเม็ดสีมากขึ้น ทำให้ผิวมีสีที่ไม่สม่ำเสมอ และเกิดจุดด่างดำบนใบหน้าได้
วิธีรักษาจุดด่างดํา
ฉีดมาเด้คอลลาเจน (Made Collagen)
เป็นการรักษาด้วยการฉีด Collagen เข้าสู่ผิวหนัง ซึ่งแพทย์จะมีการฉีดด้วยเทคนิคพิเศษ อย่างการฉีด 16 จุดทั่วใบหน้า ตามตำแหน่งฝังเข็ม หรือต่อมน้ำเหลือง เพื่อทำให้ตัวยามีการกระจาย และมีการออกฤทธิ์ได้ทั่วถึงในผิวชั้นกลาง ซึ่งจะช่วยกระตุ้นให้เกิดการสร้างคอลลาเจนขึ้นมาใหม่ และช่วยปรับสภาพผิวให้มีความเต่งตึง ช่วยลดเลือนริ้วรอย และช่วยปรับสีผิวให้มีความสม่ำเสมอ นอกจากนี้ยังถูกออกแบบมาเพื่อขับสารพิษ และของเสียที่ตกค้างในผิว ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดปัญหาผิว และการเกิดสิว
ฉีดเมโสหน้าใส (Mesotherapy)
เป็นการรักษาด้วยการฉีดวิตามิน หรือสารบำรุงเข้าสู่ผิวหนัง เช่น แร่ธาตุ กรดอะมิโน วิตามินซี วิตามินอี เปปไทด์ และไนอาซินาไมด์ โดยสารที่ทำการฉีดเข้าสู่ผิวหนังจะช่วยกระตุ้นให้เกิดการสร้างคอลลาเจน ช่วยลดการสร้างเม็ดสี ช่วยฟื้นฟูผิว และช่วยปรับสีผิวให้มีความสม่ำเสมอ รวมถึงช่วยลดจุดด่างดำ ทำให้ผิวหนังมีความชุ่มชื้น และมีความกระจ่างใสขึ้น
ฉีด Rejuran ลดจุดด่างดำ
Rejuran จะมีส่วนประกอบหลักมาจาก Polynucleotide หรือ PN บริสุทธิ์แบบเข้มข้น ที่ถูกสกัดมาจากชิ้นส่วนของ DNA Salmon ที่อยู่ในทะเลธรรมชาติ ซึ่งส่วนประกอบนี้มีส่วนคล้ายคลึงกับ DNA มนุษย์ โดยแพทย์จะทำการฉีดเข้าตรงบริเวณผิวหนังแท้ ส่งผลให้ผิวหนังมีความแข็งแรง ช่วยลดเลือนริ้วรอย ช่วยกระชับรูขุมขน ช่วยลดความมันบนใบหน้า และช่วยในการปรับสภาพสีผิวให้ดียิ่งขึ้น
ฉีด Skin Booster ลดจุดด่างดำ
เป็นการรักษาด้วยการฉีดสารบำรุงผิวชนิดเข้มข้น เข้าตรงบริเวณผิวหนังชั้นกลาง (Dermis) เปรียบเสมือนการเติมอาหารให้กับผิว ซึ่งจะช่วยฟื้นฟูสภาพผิว และช่วยกระตุ้นให้เกิดการสร้างคอลลาเจน และอีลาสตินใต้ผิวหนัง นอกจากนี้ยังช่วยปรับสีผิวให้มีความสม่ำเสมอ และช่วยลดปัญหาจุดด่างดำ ทำให้ผิวหนังมีความยืดหยุ่น และทำให้ผิวดูอ่อนกว่าวัย
ทำเลเซอร์ลดรอยสิว รอบจุดด่างดำ
เป็นการรักษาด้วยการยิงเลเซอร์ลงบริเวณผิวหนัง ซึ่งเลเซอร์จะเข้าไปทำลายเม็ดสีเมลานินที่มีการผลิตผิดปกติ ทำให้ผิวหน้ามีความกระจ่างใส ผิวมีความเรียบเนียน ช่วยลดเลือนริ้วรอย จุดด่างดำ ฝ้า กระ และลดการเกิดสิว รวมถึงช่วยปรับสภาพสีผิวให้มีความสม่ำเสมอ และกระตุ้นการสร้างคอลลาเจน
ลอกผิว (Chemical Peeling)
เป็นการรักษาด้วยการใช้สารเคมีลอกผิวบริเวณชั้นนอกออก เพื่อกระตุ้นให้เกิดการสร้างเซลล์ผิวขึ้นมาใหม่ และช่วยลดเลือนจุดด่าดำ นอกจากนี้ยังช่วยในการปรับสีผิวให้มีความสม่ำเสมอ และกระตุ้นให้เกิดการสร้างคอลลาเจน
วิธีป้องกันจุดด่างดํา
อย่างที่ทราบจุดด่างดำบนใบหน้า เกิดจากการผลิตเม็ดสีเมลานินที่มากผิดปกติ ซึ่งอาจมีสาเหตุหลักมาจากแสงแดด หรือการอักเสบของผิวหนัง ดังนั้นเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหา ควรมีการปฏิบัติตัว ดังนี้
- ทาครีมกันแดดเป็นประจำ ควรมีการเลือกใช้ครีมกันแดดที่มีค่า SPF 30 ++ และมีค่า PA++ แล้วต้องมีการทาทุกวันแม้ในวันที่ไม่มีแดด หรืออยู่ในที่ร่ม
- หลีกเลี่ยงแสงแดดที่จัด พยายามหลีกเลี่ยงการอยู่กลางแจ้งในช่วงเวลาที่แดดแรงที่สุด คือ ช่วงเวลาตั้งแต่ 10.00 น. ถึง 16.00 น.
- สวมอุปกรณ์ป้องกันแสงแดด เช่น การสวมหมวกปีกกว้าง แว่นตากันแดด และเสื้อแขนยาว เมื่อต้องทำกิจกรรมกลางแจ้งเป็นเวลานาน ๆ
- งดการบีบสิวอย่างรุนแรง การแคะ หรือการแกะสิว เพื่อป้องกันการเกิดจุดด่างดำหลังการเกิดสิวอักเสบ
- การบำรุงผิวอย่างสม่ำเสมอ หรือการมาร์กหน้า ปัจจุบันการใช้ชีวิตประจำวันหรือมลภาวะอาจเป็นสาเหตุที่ทำให้ผิวหน้าหมองคล้ำ การใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวอย่างสม่ำเสมอจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นและรักษาให้ผิวมีสุขภาพดี นอกจากนี้ หากอยากให้ใบหน้ากระจ่างใส ควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่มีส่วนผสมของไวท์เทนนิ่ง
- การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีสารช่วยลดจุดด่างดำ เช่น Vitamin C, Niacinamide, กรด AHA BHA, Alpha Arbutin, Tranexamic Acid และRetinoids Retinol ซึ่งสารเหล่านี้จะมีการออกฤทธิ์ที่ช่วยยับยั้งการสร้างเม็ดสี และเร่งการผลัดเซลล์ผิวคล้ำเสีย
- การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เน้นผัก ผลไม้และโปรตีน การรับประทานผักใบเขียว การรับประทานปลาทะเล และการรับประทานผลไม้จำพวกตระกูลเบอร์รี่ เป็นต้น อาหารประเภทนี้จะช่วยต้านสารอนุมูลอิสระและช่วยชะลอการเสื่อมของเซลล์ผิวหนัง
- การพักผ่อนอย่างเพียงพอ ควรนอนหลับอย่างน้อย 7-8 ชั่วโมงต่อคืน ขณะที่เรามีการนอนหลับ ร่างกายจะมีการซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ และเกิดการสร้างเซลล์ใหม่
ใช้ครีมบำรุง อะไรดี ลดการเกิดเม็ดสี ลดจุดด่างดำ
การใช้ครีมบำรุงผิวที่ถูกต้องถือเป็นกุญแจสำคัญในการจัดการและป้องกันปัญหาจุดด่างดำ การเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมออกฤทธิ์ที่สามารถยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานิน (Melanin) และช่วยเร่งการผลัดเซลล์ผิว จะช่วยให้จุดด่างดำที่มีอยู่ดูจางลง และป้องกันการเกิดใหม่ได้ เราจึงขอแบ่งสารสำคัญที่ควรพิจารณาในผลิตภัณฑ์ลดจุดด่างดำออกเป็น 2 กลุ่มหลัก
- กลุ่มสารยับยั้งการสร้างเม็ดสี (Melanin Inhibitors) จะมี วิตามินซี (Vitamin C), ไนอะซินาไมด์ (Niacinamide หรือ Vitamin B3), ทราเนซามิก แอซิด (Tranexamic Acid), อัลฟ่า อาร์บูติน (Alpha Arbutin), สารสกัดจากชะเอมเทศ (Licorice Extract) และ พีนี (Peony Extract) ที่กล่าวมาข้างต้นนี้ จะถูกจัดอยู่ในกลุ่ม ‘นักยับยั้ง’ และสารเหล่านี้คือส่วนผสมหลักที่คุณควรตรวจสอบในฉลากผลิตภัณฑ์บำรุงผิวนั้นเอง
- กลุ่มสารช่วยผลัดเซลล์ผิว (Exfoliating Agents) จะมี กรดไฮดรอกซี (Hydroxy Acids) ไม่ว่าจะเป็น AHA หรือ BHA และอีกตัวคือ เรตินอยด์ (Retinoids) โมเลกุลและอนุพันธ์ของสารเหล่านี้ จะช่วยเร่งอัตราการผลัดเซลล์ผิว ทำให้เม็ดสีที่สะสมอยู่ถูกกำจัดออกไปเร็วขึ้น และยังช่วยฟื้นฟูผิวโดยรวม
นอกจากการใช้ครีมบำรุงที่มีสารลดเม็ดสีแล้ว การปกป้องผิวจากแสงแดด ถือเป็นขั้นตอนที่สำคัญที่สุดในการป้องกันไม่ให้จุดด่างดำเกิดใหม่อีกด้วย
สรุป วิธีแก้ปัญหาจุดด่างดำบนใบหน้า ที่เห็นผล
จุดด่างดำบนใบหน้า ไม่ว่าจะเป็นจุดเล็ก ๆ หรือรอยปื้นขนาดใหญ่ ล้วนมีต้นกำเนิดจากการสร้างเม็ดสี เมลานินที่มากเกินไป ซึ่งถูกกระตุ้นจากหลายปัจจัย เช่น แสงแดด (ปัจจัยหลัก), การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน, หรืออายุที่เพิ่มขึ้น ซึ่งปัจจุบัน วิธีการแก้ปัญหาจุดด่างดำมีทางเลือกที่หลากหลายและเห็นผลจริง ครอบคลุมตั้งแต่การแก้ไขด้วยตนเองไปจนถึงหัตถการทางการแพทย์ อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าคุณจะแก้ไขหรือรักษาด้วยวิธีใดก็ตาม ก็อย่าลืมคำนึงถึงการดูแล โดยหมั่นใช้ครีมบำรุงที่มีสารลดเม็ดสีและ ปกป้องผิวจากแสงแดด เพราะที่สุดแล้ว ถ้าคุณไม่คิดที่จะป้องกัน จุดด่างดำบนใบหน้าก็จะกลับมาเป็นปัญหากวนใจคุณต่อไปนั้นเอง
